Podczas transportu towarów niebezpiecznych wymagany jest dokument transportowy ADR. Jaką formę powinien przyjąć? Czy są jakieś ogólne formularze, wzory? Czy zapis w tym dokumencie jest dowolny? Kto za ten dokument przewozowy odpowiada?

Po ilości pytań w nagłówku już widać, że sprawa dokumentu przewozowego nie jest taka prosta jakby się na pierwszy rzut oka wydawało. Stara zasada, że im głębiej w las, tym więcej drzew również i tutaj znajduje swoje zastosowanie.

Umowa europejska ADR wprowadza bowiem dość rygorystyczne zasady zapisu treści dokumentów przewozowych. Nie wskazuje żadnego konkretnego wzoru ale zobowiązuje wystawce dokumentu do ściśle określonego wpisu. I tak w dziale 5.4 ADR znajdujemy wytyczne  dotyczące ogólnych informacji jakie powinien zawierać dokument przewozowy oraz ich kolejności występowania. Tak, tak … Nie tylko musimy w dokumencie poinformować co przewozimy ale musimy poinformować o tym we właściwej kolejności.

Jakie informacje powinien zawierać dokument przewozowy dla towarów niebezpiecznych?

Trzy elementy są niezbędne:

1. oznakowanie nadawcy ( nazwę i adres)
2. oznakowanie odbiorcy ( nazwę i adres)
3. oraz opis ładunku – składający się z :

• numeru UN poprzedzonego literami „UN”
• prawidłowej nazwy przewozowej
• dla materiałów klasy 1 – kod klasyfikacyjny; dla klasy 7 – numer klasy; dla materiałów pozostałych klas numery wzorów nalepek
• grupę pakowania ( o ile została przypisana)
• kod przejazdu przez tunele
• liczbę i określenie sztuk przesyłki
• całkowitą ilość każdego z towarów niebezpiecznych mającego odrębny numer UN, odrębną nazwę przewozową lub odrębną grupę pakowania. Ilość należy rozumieć jako objętość, masę brutto lub netto
• zapis wymagany na podstawie umowy specjalnej.

kolejność powinna wyglądać tak :

UN nazwa przewozowa, numer nalepki, grupa pakowania, kod przejazdu przez tunele.

np UN 1173 OCTAN ETYLU, 3, GP II ( D/E)

a potem już opis np 20 beczek po 200 l – 4000 litrów.

Jak pisałam wyżej Umowa Europejska ADR nie wskazuje wzoru dokumentu przewozowego, dlatego więc jeśli nie zazębiamy się z innymi obowiązującymi  przepisami to dokument przewozowy może przybierać dowolną formę. Gdy uczyłam się zawodu na pierwszym szkoleniu wykładowcy przekonywali nas, że dokument przewozowy sporządzony na kawałku papieru toaletowego, jeśli będzie miał tylko odpowiedni i właściwy zapis, może z powodzeniem być stosowany w transporcie. 🙂

Oczywiście nie sądzę, że dopadnie was aż tak nagła konieczność wypełnienia dokumentacji, że trzeba by było korzystać z papieru toaletowego, ale faktycznie niewskazanie w ADR jednolitego formularza  umożliwia  wypełnianie dokumentu przewozowego np ręcznie, na pustej kartce,  bez konieczności korzystania z komputerów, drukarki itd.

Dotyczy to jednak jedynie transportu krajowego. 

W transporcie międzynarodowym obowiązuje bowiem Międzynarodowy List Przewozowy CMR. Tym samym jesteśmy ograniczeni jego formularzem. Zapis w dokumencie CMR powinien mieć taką samą formę jak wskazałam powyżej z tym, że opis ładunku UN nazwa etc … powinna być wskazana w dwóch językach:

• w języku kraju nadania ( jeśli towar wyjeżdża z Polski to po polsku, jeśli z Rumunii to po rumuńsku itd)
• oraz w jednym do wyboru ( angielskim, francuskim, niemieckim).

Np nasz OCTAN ETYLU, który będzie przewożony z Polski do Czech będzie miał wówczas zapis:

np UN 1173 OCTAN ETYLU, 3, GP II ( D/E) – język kraju nadania

UN 1173 ETHYL ACETATE, 3, GP II ( D/E) – po angielsku 🙂

Oczywiście jeśli towar będzie wyjeżdżał np z Francji do Polski to wówczas wystarczy zapis jedynie w języku francuskim.

No i na koniec dzisiejszego wpisu określę, kto zobowiązany jest do wypełnienia dokumentu przewozowego. Kto za niego odpowiada.

Przepisy ADR w tej kwestii są jasne. Dokument przewozowy wypełniany jest przez nadawcę. Jeśli korzysta nadawca korzysta z usług przedsiębiorstw zewnętrznych to i tak ponosi pełną odpowiedzialność za treść i formę dokumentacji.

o podziałach odpowiedzialności w  transporcie towarów niebezpiecznych pisałam tutaj : 

To oczywiście nie wszytko na temat dokumentacji przewozowej w transporcie towarów niebezpiecznych ADR. Istnieje bowiem szereg przepisów szczególnych o których należy wspomnieć, gdyż mają kolosalne znaczenie dla dokumentacji. Ale może nie dzisiaj. Niestety tych przepisów szczegółowych jest tyle, że ten wpis byłby zdecydowanie za długi. Następna notka będzie o tym, więc zapraszam do odwiedzania i zapisywania się na newsletter, dzięki któremu dostaniecie maila informację o nowych wpisach na bloga ( nic innego nie przesyłam).

Sylwia Zielińska
Doradca ADR/RID/IATA-DGR/IMDG-Code

Potrzebujesz skonsultować swój transport? Napisz do Nas biuro@niebezpiecznalogistyka.pl