Doradca ADR – szansa na wprowadzenie w firmie dobrych praktyk czy tylko przykry obowiązek?
Sama jestem od kilkunastu lat doradca ADR. Na pewno nie postrzegam tej rzeczywistości w sposób obiektywny, ale sądzę, że moje subiektywne opinie, przeplatane obiektywnymi faktami (np. wymogami ustawowymi), doprawione informacjami zwrotnymi od moich klientów, mogą być ciekawe. W dzisiejszym wpisie postaram się przedstawić wam zawód doradcy ds. bezpieczeństwa z każdego punktu widzenia.
Ustawowy punkt widzenia.
Umowa międzynarodowa ADR dość jasno precyzuje podmioty zobowiązane do wyznaczenia doradcy ADR, wskazuje ona : każde przedsiębiorstwo, którego działalność obejmuje przewóz towarów niebezpiecznych albo związane z nim pakowanie, załadunek, napełnianie lub rozładunek, powinno wyznaczyć jednego lub więcej doradców ADR.
Doradca jest odpowiedzialny za wspieranie działań zapobiegających zagrożeniom dla osób, mienia i środowiska, związanych z taką działalnością. Z dalszych przepisów dowiadujemy się, że obowiązek ten nie dotyczy przedsiębiorstw obracających towarami niebezpiecznymi w ilościach nie wymagających oznakowania pojazdu. Czyli takich które mogą korzystać ze zwolnień ADR ( więcej o zwolnieniach przeczytasz tutaj). W praktyce oznacza to, że jedynie firmy mające styczność z niewielkimi ilościami towarów niebezpiecznych nie są zobowiązane do wyznaczenia doradcy.
Katalog przedsiębiorstw zobowiązanych do wyznaczenia doradcy ds. bezpieczeństwa jest spory. Są nimi m.in. przewoźnicy, producenci, firmy logistyczne zajmujące się magazynowaniem, opakowywaniem materiałów niebezpiecznych, a także hurtownicy, spedytorzy.
Na jakich zasadach można współpracować z doradcą?
Każda forma jest możliwa. Doradcą może być pracownik z umową o pracę, może być osoba na umowie zlecenia, możemy również działać na zasadzie współpracy z doradcą, który prowadzi własną działalność gospodarczą. Ważne jest jedynie by móc dla celów dowodowych spisać tę umowę na piśmie.
Czy doradca ADR musi mieć jakieś specjalne uprawienia?
Tak. Żeby móc uprawiać ten zawód trzeba spełnić kilka wymagań dotyczących wieku, wykształcenia oraz niekaralności. Obowiązkowo również należy ukończyć odpowiednie szkolenie zakończone egzaminem państwowym. Po uzyskaniu pozytywnej oceny, doradca ADR uzyskuje certyfikat ” Świadectwo przeszkolenia doradcy ds. bezpieczeństwa w zakresie transportu towarów niebezpiecznych. Certyfikat jest ważny 5 lat, wciągu których należy ponownie pojawić się przed komisją egzaminacyjną i zdać egzamin.
Ja w tym roku już czwarty raz będę recertyfikować swoje uprawnienia. Szczerze mówiąc nie jest to nic przyjemnego, zwłaszcza, że nasze władze poziom trudności egzaminu podciągnęły do maksimum. Dlatego możecie być pewni, że jeśli ktoś posiada Polskie uprawnienia ( bo można również ukończyć kurs i zdać egzamin za granicą ), to na pewno osoba ta ma odpowiednią wiedzę. W naszym kraju nie da się przejść przez ten egzamin po łebkach.
Jaka jest kara za brak wyznaczonego doradcy?
5000 zł plus kara za brak sprawozdania rocznego również 5000 zł.
Jaki jest zakres obowiązków i uprawnień doradcy ADR ?
W tym miejscu nie zostaje mi nic innego jak tylko wkleić ten zakres z umowy ADR. Jest on stały, pełny i niewzruszalny. Żadna ze stron nie może wykreślać obowiązków – w celu zmniejszenia ceny lub czasu pracy.
W odniesieniu do działalności przedsiębiorstwa, doradca ma w szczególności następujące obowiązki:
– śledzenie zgodności z wymaganiami dotyczącymi przewozu towarów niebezpiecznych;
– doradzanie przedsiębiorstwu w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych;
– przygotowywanie rocznego sprawozdania z działalności przedsiębiorstwa w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych dla kierownictwa tego przedsiębiorstwa lub odpowiednio dla władz lokalnych. Takie sprawozdanie powinno być przechowywane przez pięć lat i udostępniane władzom krajowym na ich żądanie.
Obowiązki doradcy obejmują również śledzenie następujących praktyk i procedur związanych z działalnością przedsiębiorstwa, o której mowa:
– Procedur służących zachowaniu zgodności z wymaganiami dotyczącymi identyfikacji przewożonych towarów niebezpiecznych.
– Praktyki przedsiębiorstwa w zakresie uwzględniania wymagań specjalnych związanych z przewożonym towarem w przypadku zakupu środków transportu.
– Procedur służących sprawdzeniu wyposażenia używanego w związku z przewozem, załadunkiem i rozładunkiem towarów niebezpiecznych.
– Prawidłowego szkolenia pracowników przedsiębiorstwa oraz przechowywania dokumentacji szkoleniowej.
– Wprowadzania prawidłowych procedur ratowniczych w zakresie wypadków i awarii, które mogą zagrażać bezpieczeństwu podczas przewozu, załadunku lub rozładunku towarów niebezpiecznych.
– Wprowadzenia dochodzeń oraz, jeżeli ma to zastosowanie, przygotowywania sprawozdań na temat poważnych wypadków, awarii lub poważnych naruszeń przepisów podczas przewozu, załadunku lub rozładunku towarów niebezpiecznych.
– Wprowadzania odpowiednich środków w celu przeciwdziałania powtarzaniu się wypadków, awarii lub poważnych naruszeń przepisów.
– Uwzględniania przepisów oraz wymagań specjalnych odnoszących się do przewozu towarów niebezpiecznych przy wyborze podwykonawców oraz partnerów.
– Sprawdzania, czy pracownicy zaangażowani w przewóz, załadunek lub rozładunek towarów niebezpiecznych otrzymali szczegółowe procedury postępowania i instrukcje.
– Stosowania środków mających na celu zwiększanie wiedzy w zakresie zagrożeń związanych z przewozem, załadunkiem i rozładunkiem towarów niebezpiecznych.
– Wprowadzania procedur kontrolnych służących sprawdzeniu czy środek transportu zaopatrzony jest w wymagane dokumenty i sprzęt awaryjny oraz czy takie dokumenty i sprzęt odpowiadają przepisom.
– Wprowadzania procedur kontrolnych służących sprawdzeniu przestrzegania wymagań dotyczących załadunku i rozładunku.
A inaczej …?
Ustawowy punkt widzenia jest punktem odniesienia. Istnieje ustawowy obowiązek wyznaczenia doradcy ds. bezpieczeństwa, ustawa również reguluje zakres czynności doradcy, ale to nie oznacza, że cena będzie chociażby porównywalna. Ja jestem przeciwnikiem najniższej ceny, dobra usługa musi kosztować ale cena uzależniona powinna być od wielu innych czynników wykraczających poza zakres czynności. Mam na myśli , po stronie zleceniodawcy- wielkość firmy, obroty, specyfika, główna działalność, wielkość, faktyczna ilość obsługiwanych towarów niebezpiecznych dla której pracuje doradca. Po stronie doradcy natomiast no cenę ma wpływ – doświadczenie, zasięg terytorialny, ilość obsługiwanych klientów, oraz ewentualne wartości dodane takie jak dodatkowe uprawnienia ( np. uprawnienia IMDG, IATA).
Należy również pamiętać o tym, że wyznaczony doradca może być lojalnym długoletnim współpracownikiem, do którego mamy zaufanie i którego nie wymienimy tylko dlatego, że ktoś zaproponował mniejszą cenę za swoje usługi. Ja nie wyobrażam sobie, żebym miała „podkradać” klientów konkurencji, oferując niższą cenę. Ja wcale nie podkradam 🙂 W 2003 roku zajmowałam się sprzedażą swoich usług i do teraz właściwie zbieram żniwa tamtej pracy.
Jest początek stycznia 2017 roku, więc mogę pozwolić sobie na jeszcze jedne życzenia. Każdemu czytającemu ten blog doradcy życzę takich klientów jak moi ( nie tych samych ;)) , klientom szukającym doradcy życzę dobrego wyboru – jest w kim wybierać, wiec warto poświęcić na to odrobinę czasu. Sobie natomiast pozwolę sobie życzyć, żeby ten blog przetrwał początkowe perturbacje związane z brakiem czasu, tak bym mogła przekazywać wam wartościowe treści. Wierze, że znajdzie się kilka zainteresowanych osób, które będą to czytać.
Sylwia Zielińska
Doradca ADR/RID/IATA-DGR/IMDG-Code
[mc4wp_form id=”1343″]