ADR, Towary niebezpieczne

Obowiązki uczestników przewozu ADR

 Organizacja transportu towarów niebezpiecznych wymaga zaangażowania kilku podmiotów, takich jak nadawca, przewoźnik, odbiorca, czy też mniej znanych załadowcy, pakującego, napełniającego. Każdy z nich ma zakres swoich obowiązków i uprawnień. Każdy z ich ponosi odpowiedzialność, często o tym nawet nie wiedząc. Dzisiejszy artykuł przedstawi dokładny podział obowiązków podmiotów zaangażowanych w transport towarów niebezpiecznych.

Obowiązki  uczestników przewozu ADR są jasno i wyraźnie wymienione w umowie ADR. Na tyle wyraźnie, że nie podlegają żadnej dyskusji. Warto jednak je wymienić po to dobitnie wskazać, że nie za wszytko odpowiedzialny jest przewoźnik, chociaż to on ponosi konsekwencje podczas kontroli na drodze.

Obowiązki nadawcy.

Nadawca przygotowuje materiały niebezpieczne do transportu, dlatego jego obowiązki są pierwszorzędne. ADR wymienia ich kilka.

Przewoźnik powinien:

  • Upewnić się, że towary niebezpieczne są sklasyfikowane i dopuszczone do przewozu zgodnie z ADR.
  • Zaopatrzyć kierowcę w informacje i dane, w sposób możliwy do udowodnienia oraz, jeżeli to konieczne, w wymagane dokumenty przewozowe oraz dokumenty towarzyszące (zezwolenia, dopuszczenia, powiadomienia, świadectwa itd.).
  • Używać wyłącznie opakowań,  oraz cystern, które są dopuszczone i odpowiednie do przewozu danych materiałów oraz posiadają oznakowanie wymagane przez ADR.
  • Stosować się do wymagań dotyczących sposobów nadania i ograniczeń wysyłkowych.
  • Zapewnić, aby nawet próżne i nieodgazowane cysterny  lub próżne nieoczyszczone pojazdy i duże lub małe kontenery były odpowiednio oznakowane i posiadały wymagane nalepki ostrzegawcze, a próżne nieoczyszczone cysterny były tak samo zamknięte i szczelne jak w stanie ładownym.

Jeżeli nadawca działała w imieniu osoby trzeciej, to osoba ta powinna poinformować  nadawcę na piśmie o tym, że przewóz dotyczy towarów niebezpiecznych oraz przekazać mu wszystkie informacje niezbędne do prawidłowego zorganizowania transportu.

Obowiązki przewoźnika.

Przewoźnik powinien na podstawie dokumentów przewozowych dostarczonych przez nadawce:

  • Upewnić się, że towary niebezpieczne przeznaczone do przewozu są dopuszczone do przewozu zgodnie z ADR.
  • Upewnić się,  że wszystkie informacje wymagane w ADR, dotyczące towarów niebezpiecznych przeznaczonych do przewozu zostały przed jego rozpoczęciem dostarczone przez nadawcę, że wymagana dokumentacja znajduje się w pojeździe. W przypadku korzystania z technik elektronicznego przetwarzania danych ( EDP ) lub elektronicznej wymiany danych ( EDI) musi być zapewniony dostęp do informacji w stopniu co najmniej równoważnym dokumentacji transportowej.
  • Sprawdzić wzrokowo, czy pojazdy i ładunek nie mają oczywistych wad, wycieków lub pęknięć, braków w wyposażeniu.
  • Upewnić się, że nie upłynął termin następnego badania dla pojazdów-cystern, pojazdów-baterii, cystern-stałych, cystern odejmowalnych, cystern przenośnych, kontenerów-cystern i MEGC.
  • Sprawdzić, czy pojazdy nie są nadmiernie załadowane.
  • Upewnić się, że na pojazdach umieszczone zostało wymagane oznakowanie i nalepki ostrzegawcze.
  • Upewnić się, że w pojeździe znajduje się wyposażenie wymagane w pisemnych instrukcjach dla kierowcy.
Jeżeli przewoźnik zauważy naruszenie wymagań ADR, to nie powinien on rozpoczynać przewozu do czasu usunięcia stwierdzonych naruszeń.

Tutaj muszę się na chwilę zatrzymać i wyjaśnić, że pomimo tego, że  np. obowiązkiem nadawcy jest  prawidłowe oznakowanie sztuk przesyłki, to zbagatelizowanie przez przewoźnika faktu błędnego oznakowania, użycia nieprawidłowych opakowań ( np. niecertyfikowanych) czy błędów w dokumentacji może oznaczać konsekwencje dla niego. Przewoźnik na etapie załadunku powinien być obecny, kontrolować zgodność ładunku z dokumentacją, sprawdzać czy  opakowania są szczelne, nie ma wycieków, oraz czy ładunek odpowiada zdeklarowanemu w dokumencie przewozowym. Nie chodzi  tutaj o jakieś dogłębne badanie. Należy sprawdzić czy UN na opakowaniu zgadza się z UN w dokumencie. To takie proste, ale często zdarza się, że kierowca nie sprawdza nadawcy.

Jeżeli dopiero podczas transportu zostanie zauważone naruszenie wymagań ADR zagrażające bezpieczeństwu tego transportu, to powinien być on niezwłocznie przerwany. Przewóz można kontynuować jedynie w przypadku, gdy zapewniono jego zgodność z obowiązującymi przepisami. W tym przypadku właściwa władza  może udzielić pozwolenia  na  kontynuowanie przewozu.

Jeżeli  jednak właściwa władza nie  wyrazi zgody na kontynuowanie  przewozu to  wówczas  powinna ona zapewnić przewoźnikowi niezbędną  pomoc  administracyjną. Wymóg ten ma zastosowanie  w przypadku, gdy przewoźnik poinformuje właściwą władzę o tym, że  nie został on  powiadomiony przez nadawcę o niebezpiecznych właściwościach przewożonych towarów   i  w związku z tym chce on te  towary  rozładować, zniszczyć lub unieszkodliwić.

Właściwa władza to m.in :Inspekcja Transportu Drogowego czy Policja.

Obowiązki odbiorcy.

Odbiorca ma obowiązek nie opóźniać przyjęcia towarów bez istotnych powodów oraz sprawdzić po rozładunku, czy zostały spełnione należące do niego wymagania ADR, wymagania polegają  na  :

  • Dokonaniu, w przypadkach wskazanych w ADR, wymaganego oczyszczenia i odkażenia pojazdów i kontenerów.
  • Zapewnieniu , aby kontenery, które zostały całkowicie rozładowane, oczyszczone i odkażone, nie posiadały oznakowania.

Obowiązki załadowcy.

Załadowca powinien w szczególności:

  • Wydać towary niebezpieczne przewoźnikowi tylko w przypadku, gdy są one dopuszczone do przewozu zgodnie z ADR.
  • Sprawdzić, przy wydawaniu do przewozu opakowanych towarów niebezpiecznych lub próżnych, nie oczyszczonych opakowań, czy opakowania nie są uszkodzone. Nie powinien on wydać sztuki przesyłki, w której opakowanie jest uszkodzone, dopóki nie zostaną usunięte uszkodzenia, w szczególności jeżeli opakowanie jest nieszczelne, jeżeli są wycieki materiału niebezpiecznego lub istnieje możliwość ich wystąpienia; obowiązek ten dotyczy również próżnych nie oczyszczonych opakowań.
  • Postępować zgodnie z przepisami szczególnymi dotyczącymi załadunku i manipulowania ładunkiem podczas załadunku towarów niebezpiecznych do pojazdu albo dużego lub małego kontenera.
  • Spełnić, po załadunku towarów niebezpiecznych do kontenera, wymagania dotyczące oznakowania podane w dziale 5.3.
  • Stosować się, przy załadunku sztuk przesyłki, do zakazów ładowania razem oraz do wymagań dotyczących oddzielania towarów niebezpiecznych od żywności, innych artykułów spożywczych oraz karmy dla zwierząt, uwzględniając przy tym towary niebezpieczne znajdujące się już w pojeździe lub dużym kontenerze.

Obowiązki pakującego.

Pakujący powinien stosować się w szczególności do:

  • Wymagań dotyczących warunków pakowania, w tym pakowania razem; oraz
  • wymagań dotyczących oznakowania i stosowania nalepek ostrzegawczych, w przypadku, gdy przygotowuje sztuki przesyłki do przewozu.

Obowiązki napełniającego.

Napełniający powinien w szczególności:

  • Upewnić się przed napełnieniem, że zarówno cysterny jak również ich wyposażenie są w dobrym stanie technicznym.
  • Upewnić się, że w przypadku pojazdów-cystern, pojazdów-baterii, cystern odejmowalnych, cystern przenośnych, kontenerów-cystern oraz MEGC, nie został przekroczony termin ich następnego badania.
  • Napełniać cysterny jedynie materiałami niebezpiecznymi, które są dopuszczone do przewozu w tych cysternach.
  • Stosować się, przy napełnianiu cysterny, do wymagań dotyczących załadunku materiałów niebezpiecznych do sąsiednich komór cysterny.
  • Przestrzegać, podczas napełniania cysterny, określonych dla danego materiału maksymalnego dopuszczalnego stopnia napełnienia lub maksymalnej dopuszczalnej masy zawartości na litr pojemności cysterny.
  • Sprawdzić szczelność zamknięć cysterny, po jej napełnieniu.
  • Zapewnić, aby na zewnętrznej powierzchni napełnionej cysterny, nie było pozostałości ładowanego materiału.
  • Zapewnić, przygotowując towary niebezpieczne do przewozu, aby zostały umieszczone wymagane przepisami tablice barwy pomarańczowej oraz nalepki ostrzegawcze na cysternach, a także na pojazdach oraz dużych i małych kontenerach do przewozu luzem.

Obowiązki operatora kontenera-cysterny/cysterny przenośnej

Operator powinien w szczególności:

  • Zapewnić, aby kontener-cysterna/cysterna przenośna spełniały obowiązujące wymagania w zakresie konstrukcji, wyposażenia, badań i oznakowania.
  • Zapewnić, aby konserwacja zbiornika i jego wyposażenia była przeprowadzana w sposób, który gwarantuje, że w normalnych warunkach użytkowania kontener-cysterna/cysterna przenośna będą spełniać wymagania ADR do czasu następnego badania.
  • Zapewnić przeprowadzenie nadzwyczajnej kontroli kontenera-cysterny/cysterny przenośnej w przypadku, gdy istnieje podejrzenie, że bezpieczeństwo zbiornika lub jego wyposażenia zostało naruszone w wyniku naprawy, dokonanych zmian lub wskutek wypadku.

Ciekawe czy ktoś dobrnął do końca. Strasznie długi wpis dzisiaj wyszedł. Ale mam nadzieje, że każdy zainteresowany zapozna się chociaż ze swoim zakresem obowiązków.

Sylwia Zielińska
Doradca ADR/RID/IATA-DGR/IMDG-Code

Potrzebujesz skonsultować swój transport? Napisz do Nas biuro@niebezpiecznalogistyka.pl
Chcesz przeszkolić pracowników? Zapoznaj się z ofertą szkoleń – kalendarz szkoleń

4 komentarze

  • Reply

    Patryk Kuffel

    18 czerwca 2018

    Dzien dobry. Takie pytanie do artykułu
    Jak firma A jest zaladowca a firma B odbiorca i firma B organizuje transport morski adr to kto ma obowiazek wypisania dokumentow dgd? Cmr napewno zaladowca a dgd/adr w takiej sytuacji?(firma b posiada wszystkie info na temat ladunku)

    • Reply

      Sylwia Zielińska

      20 lipca 2018

      Panie Patryku, DGD powinien wypełnić nadawca, który może być również załadowcą.
      pozdrawiam
      Sylwia Zielińska

  • Reply

    Paweł

    6 marca 2023

    Czy w świetle przepisów konkretna osoba z imienia i nazwiska musi mieć przeszkolenie z Adr żeby uzupełniać dokument przewozowy? Czy może to zrobić dowolna osoba?

    • Reply

      Sylwia Zielińska

      9 grudnia 2023

      Dzień dobry,
      zgodnie z przepisami ADR każda osoba mające udział w transporcie towarów niebezpiecznych powinna zostać zaznajomiona ze specyfiką tych towarów, dotyczy to również osób wypełniających dokumentacje transportową, powinny one ukończyć szkolenie stanowiskowe, na które zapraszam, które prowadzimy w formie online. https://niebezpiecznalogistyka.pl/szkolenia/
      wynika to z tego zapisu:
      Osoby, których obowiązki dotyczą przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, powinny
      zostać przeszkolone w zakresie wymagań związanych z takim przewozem, stosownie do zakresu
      ich odpowiedzialności i obowiązków, zgodnie z przepisami działu 1.3. Niniejsze wymaganie
      dotyczy osób takich jak: pracownicy zatrudnieni przez przewoźnika lub nadawcę, pracownicy
      dokonujący załadunku lub rozładunku towarów niebezpiecznych, pracownicy firm
      spedycyjnych lub wysyłkowych oraz kierowcy inni niż posiadający zaświadczenie zgodnie
      z 8.2.1, zaangażowani w przewóz drogowy towarów niebezpiecznych.
      Pozdrawiam serdecznie
      Sylwia Zielińska

Dodaj komentarz

33 + = 41